Sáng ngày 6.3.2018, Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã tổ chức Lễ trao giải thưởng Kovalevskia năm 2017 cho hai nhà khoa học nữ là PGS Đinh Thị Bích Lân – giảng viên cao cấp, Viện Công nghệ sinh học (Đại học Huế) và PGS bác sĩ Trần Vân Khánh – Trưởng bộ môn Bệnh học phân tử, khoa Kỹ thuật Y học, Phó giám đốc trung tâm nghiên cứu Gen-Protein (Đại học Y Hà Nội).
Tới dự lễ trao giải thưởng Kovalevskaia có: Ông Trần Thanh Mẫn - Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Ông Vũ Đức Đam - Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Bà Nguyễn Thị Doan - Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, Chủ tịch Uỷ ban Giải thưởng Kovalevskaia Việt Nam; Bà Nguyễn Thị Thu Hà – Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; Ông Nguyễn Kim Sơn, Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội. Cùng với sự tham gia của các đại biểu đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các Bộ, Ban, Ngành; nhiều nhà khoa học nữ từng được nhận giải thưởng Kovalevskaia và các nữ nghiên cứu sinh, nữ sinh viên thuộc các trường đại học tại Hà Nội.
Giải thưởng Kovalevskaia do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam thực hiện, bắt đầu từ năm 1985 và trở thành giải thưởng cấp quốc gia có uy tín dành cho những tập thể, cá nhân nữ, các nhà khoa học nữ có thành tích xuất sắc trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học vào thực tiễn cuộc sống, đem lại nhiều lợi ích trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội và văn hóa. Từ năm 1985 đến 2016, Giải thưởng được trao cho 18 tập thể và 45 cá nhân nhà khoa học nữ xuất sắc trên các lĩnh vực toán, lý, hóa, sinh, nông nghiệp, y học, công nghệ thông tin.
Tại buổi Lễ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Kovalevskaia Việt Nam - Bà Nguyễn Thị Doan đã trao giải thưởng cho 02 nhà khoa học nữ xuất sắc: PGS.TS Trần Vân Khánh là nhà khoa học trẻ nhất được nhận giải trong lịch sử giải thưởng Kovalevskaia tại Việt Nam. PGS.TS. Trần Vân Khánh (sinh năm 1973) - Trưởng Bộ môn Bệnh học phân tử, Khoa Kỹ thuật Y học; Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Gen-Protein - Trường Đại học Y Hà Nội. PGS. Trần Vân Khánh có nhiều thành tích về nghiên cứu khoa học như: nghiên cứu liệu pháp điều trị gen; xây dựng thành công bản đồ đột biến gen nhiều bệnh lý di truyền; xác định người lành mang gen, chẩn đoán trước sinh, chẩn đoán tiền làm tổ một số bệnh lý di truyền; bệnh học phân tử trong ung thư; hướng nghiên cứu về tế bào gốc; tổng hợp protein tái tổ hợp ứng dụng trong dược liệu. Trong 10 năm trở lại đây, PGS Trần Vân Khánh đã chủ trì và tham gia thực hiện 29 đề tài cấp Nhà nước và cấp Bộ, công bố 170 bài báo khoa học trong và ngoài nước, trong đó 21 bài báo đăng trên tạp chí khoa học quốc tế, đào tạo 15 Nghiên cứu sinh và nhiều Thạc sĩ, Khóa luận tốt nghiệp. Với Thành quả nghiên cứu trên PGS Trần Vân Khánh đã được bằng khen của Thủ tướng chính phủ năm 2015, Giải thưởng L’OREAL – UNESCO dành cho nữ Khoa học trẻ có công trình nghiên cứu xuất sắc năm 2011, 04 bằng khen của Bộ Y tế năm 2010, 2012, 2014, 2017, Bằng Lao động sáng tạo của Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam năm 2011, huy chương vì thế hệ trẻ của BCH TƯ Đoàn TN Cộng sản Hồ Chí Minh năm 2012 và nhiều bằng khen, giấy khen có giá trị khác.
PGS.TS. Đinh Thị Bích Lân (sinh năm 1960) - Giảng viên cao cấp, Viện Công nghệ sinh học, Trường Đại học Huế là tác giả của các đề tài nghiên cứu đã tạo ra được nhiều sản phẩm công nghệ có tính ứng dụng cao: các loại kháng nguyên tái tổ hợp của một số mầm bệnh, các loại KIT chẩn đoán nhanh (que nhúng) các bệnh truyền nhiễm; vắc xin tái tổ hợp phòng bệnh do E.coli gây ra ở lợn; chế phẩm sinh học chứa kháng thể lòng đỏ trứng gà dùng thay thế kháng sinh trong phòng và điều trị bệnh truyền nhiễm; các tổ hợp lợn lai có tỷ lệ nạc cao, có khả năng sinh trưởng tốt.
Sau Lễ trao giải thưởng Kovalevskaia năm 2017, là chương trình giao lưu giữa các nhà khoa học nữ được nhận Giải thưởng Kovalevskaia và các nữ sinh viên các trường đại học tại Hà Nội. Các em sinh viên đã được Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và các nhà khoa học trực tiếp giải đáp những câu hỏi dưới nhiều góc độ phong phú về kinh nghiệm cuộc sống, về lý tưởng và định hướng ngành lĩnh vực nghiên cứu…
Bên cạnh việc tổ chức trao Giải thưởng hàng năm, Quỹ Giải thưởng Kovalevkaia đã trao tặng học bổng hỗ trợ các công trình/đề tài nghiên cứu khoa học tiêu biểu của các nữ sinh năm học 2017 - 2018 và trao học bổng cho 01 nữ sinh chuyên Toán, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội trong 03 năm học với số tiền là 500 USD/năm.
Chuyên trách Công đoàn Trường Đại học Y Hà Nội
Lê Thị Phương Anh